De Derde Verdieping

Design voor de planeet

Al eeuwenlang dromen ontwerpers, architecten en ingenieurs ervan om de wereld naar hun hand te zetten. Wat als we hele continenten konden bouwen, orkanen konden temmen of de straling van de zon konden dimmen? Dit soort grote, opzettelijke ingrepen in de natuur wordt ook wel geo-engineering genoemd: het aanpassen, bouwen, vormgeven van de aarde zélf.

De tentoonstelling Design voor de planeet toont van 14 september 2024 t/m 12 januari 2025 voor het eerst het design en de geschiedenis van het fenomeen geo-engineering.

De ronding van de aarde gezien vanaf de ruimte, terwijl de zon ondergaat.
Uit de tentoonstelling

Alles veranderen

Veranderingen waar de hele planeet mee te maken heeft, vereisen een wereldwijde visie op samenwerking, rechtvaardigheid en verantwoordelijkheid. Kan de mensheid zo’n wereld vormgeven?

De ronding van de aarde gezien vanaf de ruimte, terwijl de zon ondergaat.
Uit de tentoonstelling

De planeet redden

Nu de aarde zo snel opwarmt, krijgt de oude droom van het “designerklimaat” een nieuwe betekenis. Wat als we het teveel aan CO2 weer uit de lucht konden verwijderen? Wat als we de straling van de zon konden dimmen?

Uit de tentoonstelling

De verbeelding tarten

Krankzinnige wetenschappers, laserstralen vanuit de ruimte, mysterieuze satellieten… de verbeelding is vaak krachtiger dan de wetenschappelijke of technische werkelijkheid.

De ronding van de aarde gezien vanaf de ruimte, terwijl de zon ondergaat.
Uit de tentoonstelling

De hemel bestormen

Na Tweede Wereldoorlog volgde een periode van spanning tussen de twee supermachten; de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie. Ook het weer en het klimaat raakten verstrikt in deze “Koude Oorlog”. Volgens sommige onderzoekers was menselijke controle over de atmosfeer binnen handbereik.

Een getekend beeld van de ruimte met sterren en het woord 'terravorming' waarbij de o wordt gevormd door de planeet mars met daarboven een UFO.
Video

Terravorming

Wat is terravorming? Deze animatie legt het uit!

Een blauwe lucht met een getekend vliegtuig en een weerballong. In het missen staat de tekst 'Stratospheric aerosol injection'.
Video

Stratospheric aerosol injection (SAI)

Wat is stratospheric aerosol injection (SAI)? Deze animatie legt het uit!

Een getekende zee met daarop een schip. Boven in de lucht zweeft de tekst 'het LOHAFEX experiment'.
Video

Het LOHAFEX experiment

Wat is het LOHAFEX experiment? Deze animatie legt het uit!

Een groene achtergrond met aan de zijkant getekende planten. In het midden staat de tekst 'the green wall'.
Video

The Green Wall

Wat is the green wall? Deze animatie legt het uit!

Een schilderij waarop arbeiders en kranen zijn afgebeeld tussen het afval. Het is bruinkleurig en oogt deprimerend.
Uit de tentoonstelling

De wereld bouwen

Vanaf 1850 leidde de ontdekking van een vroegere ijstijd in Europa tot discussies over de oorzaken van klimaatverandering. Deze discussies versterkten het idee dat menselijke activiteiten het klimaat konden veranderen. Een rotsvast geloof in de kracht van de vooruitgang raakte wijdverbreid.

Een landschap van boven gefotografeerd. Links de droge vlakte van een reservaat. In het midden loop een rechte lijn, met rechts daarvan een drukbevolkte stad met laagbouw en bomen.
Uit de tentoonstelling

De natuur temmen

Wereldwijd beïnvloeden mensen en hun omgeving elkaar al duizenden jaren. Tot op de dag van vandaag wordt de natuur met specifieke ontwerpen en producten ‘getemd’ en winstgevend gemaakt.

De ronding van de aarde gezien vanaf de ruimte, terwijl de zon ondergaat.
Uit de tentoonstelling

Het probleem erkennen

De gevolgen van menselijk handelen op de natuur werden lang vooral op lokale schaal waargenomen. Het beeld van het klimaat als een globaal en complex systeem won vanaf de 20e eeuw sterk aan invloed. Dit was deels te danken aan de opkomst van de moderne klimaatwetenschap.