De stroomlijn werd populair in de jaren 30, en dat was geen toeval. In 1929 stortte de beurs van Wall Street in, waarna zowel Amerika als Europa te maken kregen met een diepe economische crisis.
In de Verenigde Staten werd uit alle macht geprobeerd om de economie weer op gang te krijgen. De bevolking moest weer vertrouwen krijgen in de toekomst van het land. Een nieuwe generatie industrieel ontwerpers presenteerde zich als antwoord op de economische problemen. Door nieuwe en aantrekkelijke producten te ontwerpen, wilden ze de consument verleiden meer te kopen om zo de economie weer aan te jagen.
De gestroomlijnde omgeving
Nieuwe materialen (zoals aluminium, bakeliet en andere soorten kunststof) waren in de eerste helft van de twintigste eeuw makkelijk te gieten en te persen in afgeronde vormen. De vloeiende, ronde stroomlijnvorm was zo ook toe te passen in alledaagse huishoudelijke producten.
Deze producten werden ook een symbool voor vooruitgang, doordat ze zorgden voor een gestroomlijnde leefomgeving. Zo werden in de jaren ’30 voor het eerst op grote schaal
elektrische apparaten in Amerikaanse keukens en badkamers gebruikt. Het moderne, gestroomlijnde ontwerp van deze apparaten straalde efficiëntie en hygiëne uit.
Amerikaanse stijl?
In Europa volgden allerlei fabrikanten de verleidelijke Amerikaanse Streamline-stijl na. De Verenigde Staten bouwden daarmee een zeker cultureel respect op, al was dat vooral in de populaire cultuur. Sommige moderne Europese ontwerpers bekeken de Amerikaanse stijl met argusogen; ze vonden hem veel te commercieel.
Ook in Nederland vond de stroomlijnstijl ingang. Kijk bijvoorbeeld eens naar de Erres-stofzuiger van R.S. Stokvis, het zogenaamde “torpedomodel”. Ook na de Tweede Wereldoorlog beleefde de stroomlijnstijl nog een korte bloei in Europa, met de groeiende invloed van de Amerikaanse consumptiecultuur.
Meer
Historische, gestroomlijnde boeken
Over stroomlijning, zowel de ontwerpstijl als het wetenschappelijke fenomeen, is en wordt nog steeds veel geschreven. Een selectie aan historische boeken van conservator Tomas van den Heuvel.
Gestroomlijnde sporters
Wielrenster Ellen van Dijk is zevenvoudig wereldkampioen en zette in 2022 het werelduurrecord op haar naam. In deze video vertelt ze waarom stroomlijning voor haar belangrijk is.
Gestroomlijnde zonneauto’s
Zonneauto’s moeten zo efficiënt mogelijk zijn en worden daarom helemaal gestroomlijnd. In deze video vertelt Luc Evertzen van Solar Team Twente je meer over het belang van stroomlijning bij zonneauto’s.
Gestroomlijnde dieren
In de zoektocht naar de ideale stroomlijn wordt vaak gekeken naar de natuur. Maar waar hebben we het eigenlijk over als we het hebben over gestroomlijnde dieren?
Stroomlijning en luchtweerstand
Wat is een stroomlijn? En wat is luchtweerstand? In deze video legt Thijs van Druenen van Technische Universiteit Eindhoven je de basis uit.
Toekomst
Juist in onze tijd van klimaatontwrichting en brandstofschaarste staat het terugdringen van luchtweerstand weer hoog op de agenda van ontwerpers.
Prestatie
Aero-of hydrodynamica is cruciaal voor snelheidssporten als zwemmen, wielrennen, schaatsen, bobsleeën en skiën.
Ideaal
Het gestroomlijnde design ging in zijn hoogtijdagen samen met bepaalde moderne idealen.
Iconen
Nieuwe, gestroomlijnde voertuigen werden in advertenties en reclames vaak aangeprezen als de toekomst van het vervoer. Stroomlijntreinen, -auto’s, -vliegtuigen en -boten kregen zo een iconische status.
Experiment
In veel vroege experimenten werd de luchtweerstand van verschillende vormen met elkaar vergeleken om zo de perfecte vorm te achterhalen.
Betovering
De nieuwe mogelijkheden voor vooruitgang hadden grote invloed op de kunst en de populaire cultuur.
Natuur
Leren van de natuur dus toch heel nuttig zijn om aerodynamische ontwerpen te maken.
Stroomlijnen – wat is dat?
De term “stroomlijn” komt oorspronkelijk uit de wetenschap en de techniek, maar wat is het?
