Uit de tentoonstelling: introductie
De meeste mensen dragen sneakers dagelijks – als casual schoeisel, als sportkleding of om een stijl uit te dragen. Of ze worden helemaal niet gedragen maar gekocht om als een zeldzaam verzamelobject te bewaren. Er zijn maar weinig voorwerpen zo universeel en veelzijdig, en dat is ook een van de redenen waarom de sneaker het onbetwiste culturele symbool van onze tijd is geworden en een brug slaat tussen cultuur, ontwerp, mode, muziek en technologie.
Met een wereldmarkt die op bijna 80 miljard dollar wordt geschat en tegen 2026 naar verwachting 120 miljard dollar zal bedragen, is de sneakerindustrie de meest innovatieve en snelst evoluerende tak binnen de schoenensector. Aangezien er elk jaar duizenden nieuwe sneakermodellen in eindeloze kleurstellingen uitkomen, is ontwerpinnovatie essentieel. Ontwerpers en uitvinders blijven hun grenzen verleggen, en de richting en snelheid waarmee de industrie zich ontwikkelt betekent dat ontwerpinnovatie snel en op grote schaal wordt toegepast. De weg van ontwerpconcept naar productie en lancering is echter een ingewikkeld proces dat verscheidene jaren in beslag kan nemen.
De geschiedenis van sneakers begint in de sportwereld, waar ontwerpen ter verbetering van atletische prestaties voorop stonden. In de afgelopen veertig jaar hebben jongerenculturen over de hele wereld echter steeds meer invloed gekregen op de inhoud en de snelheid van de industrie. Veel iconische sneakers die oorspronkelijk voor specifieke atletische activiteiten waren ontworpen, werden door jongeren tot stijliconen gemaakt en zijn inmiddels een belangrijk middel geworden om iemands identiteit tot uitdrukking te brengen.
Het verhaal van de sneaker is een afspiegeling van culturele, maatschappelijke en technologische veranderingen. Van de kracht van sneakers om een gevoel van saamhorigheid en stijl te versterken tot het vermogen ervan om atletische prestaties te verbeteren. Deze tentoonstelling traceert de geschiedenis, de reis en de toekomst van de sneaker van sportschoen tot cultureel icoon en modestatement. De tentoonstelling geeft ook een kijkje in de designverhalen en de mensen achter enkele van de meest cultureel en technologisch belangrijke sneakers die ooit werden ontworpen.
De stand van zaken
De sneakerindustrie is gigantisch. In de afgelopen twintig jaar is de branche exponentieel gegroeid en naar het zich laat aanzien blijft dat zo. In 2021 alleen al zijn er 1,2 miljard sneakers wereldwijd verkocht, bijna tweemaal zoveel als in 2012.
Die toename is vooral te danken aan de unieke combinatie van de vraag door de consument en de strategische marketing van de concurrerende merken. Maar meer dan eens gebeurt het dat de culturele waarde een sneakermodel grote status geeft. Een voorbeeld daarvan is de Nike Air Force 1, het sneakermodel dat is uitgebracht in het grootste aantal varianten.
Het doorverkopen van sneakers is een business op zich geworden. Er bestaan onlineplatforms, zoals StockX, die bepaalde modellen verkopen die alleen daar verkrijgbaar zijn. Recordbedragen worden ervoor neergeteld. De grootste winsten worden gemaakt vanwege de hang naar exclusiviteit in een markt die een waarde van ca. 9,2 miljard euro vertegenwoordigt.
StockX
In de vijf jaar van zijn bestaan heeft StockX miljoenen verkopen gefaciliteerd. De transactiegegevens die hiervan zijn verzameld en geanalyseerd geven een beeld van de groei en laten de veranderingen in de trends op de tweedehands sneakermarkt zien.
Meer Artikelen
Ze sneaken je kast in… sneakers
Nancy Bocken is hoogleraar Sustainable Business aan de Universiteit Maastricht. Voor de Derde Verdieping duidt ze de impact van de mode-industrie op het milieu én deelt ze tips hoe zowel de overheid, sneakermarken en sneakerliefhebbers duurzamere keuzes kunnen maken.
Op het snijvlak van duurzaamheid en design
Schoenen van duurzame materialen zoals appelleer, paddenstoelenleer en gerecycled rubber zien we steeds vaker terug als alternatief voor dierlijk leer. Waar ligt de potentie en waar liggen de uitdagingen?
Mijn schoenen vertellen leugens over mijn kindertijd
Een reflectie op de workshop PORTAL 012 van Elisa van Joolen, door schrijfster Emma van Meyeren en fotograaf Nikola Lamburov.
Hoe we de wereld stuk rennen met onze hardloopschoenen
In een wereld waar het draait om minimale marges tussen winst en verlies, delft het milieu vaak het onderspit. Fabrikanten denken vooral in winst, niet in verlies en al helemaal niet in verlies voor de planeet. Dat geldt ook voor de maker van je hypermoderne stampers.
NFT’s van virtuele sneakers
Nike, Adidas en Puma, maar ook nieuwe merken richten zich erop: NFT sneakers oftewel virtuele sneakers.
Waarom kunnen sneakers niet genderneutraal zijn?
Titi Finlay is een Londense content creator, sneakerhead en sneakeractivist. Voor de Derde Verdieping probeert ze een antwoord te geven op de vraag waarom sneakers niet genderneutraal kunnen zijn.
Controversiële sneakers
Sommige werden verboden, terwijl andere hele sterke gevoelens oproepen, en dan zijn er ook nog rechtszaken tussen makers en merken.
Het tentoonstellingsontwerp van Koehorst in ’t Veld
Ontwerpers Jannetje en Toon vertellen over het concept achter het tentoonstellingsontwerp, de details en uitdagingen.
Feiten uit de sneakerindustrie
De sneakerindustrie is gigantisch. In 2021 alleen al zijn er 1,2 miljard sneakers wereldwijd verkocht, bijna tweemaal zoveel als in 2012.
Sneaker dictionary
In onze sneaker dictionary vind je een overzicht van de belangrijkste, meest gebruikte en soms ook gewoon leukste woorden.
Sneakeranatomie
De zool van een sneaker kan iedereen aanwijzen, maar wat is een upper? Waar zit de snor? En wat hebben het oogje en de veterstift gemeen? Ontdek het in deze sneakeranatomie.
Sneakers vanaf de jaren ’00
Nog steeds blijft de sneaker onverminderd populair, zeker onder jongeren. Wereldwijd blijven subculturen specifieke modellen aan hun dagelijkse ‘uniform’ toevoegen.
Sneakers in de jaren ’90
In de jaren 90 kreeg de sneaker voet aan wal in Nederland dankzij gabbers en bubbling, maar ook in Londen ontstond een unieke manier om de sneaker te stylen.
Sneakers in de jaren ‘80
In de jaren 80 ontstonden de eerste samenwerkingen. Dit bleef echter niet beperkt tot rolmodellen, ook de eerste collab met een winkel ontstond in deze tijd.
Sneakers in de jaren ‘70
Sneakercultuur is overal dankzij de invloed van jongeren uit achterstandswijken in grote steden. Zij hadden de hand in het verheffen van de sneaker van pure sportschoen tot felbegeerd stijlicoon.
Kijktip: het ontstaan van sneakercultuur
Sneakercultuur is inmiddels een wereldwijd fenomeen, maar ontstond lokaal, nog voor de opkomst van het internet. In de serie Sole Origins word je meegenomen naar steden die hier grote impact op hebben gehad.
Uit de tentoonstelling: style
Met dank aan de invloed van jongeren uit achterstandswijken in grote steden is de sneakercultuur is overal. Zij hadden de hand in het verheffen van de sneaker van pure sportschoen tot felbegeerd stijlicoon.
Uit de tentoonstelling: performance
De meeste sportschoenen die we als baanbrekend beschouwen, zijn ontwerpen voor de optimalisatie van sportprestaties. Uitgangspunten voor ontwerpers zijn eigenschappen als grip, pasvorm, stabiliteit, demping en energy-return.
Uit de tentoonstelling: tipping point
In de jaren 90 wagen grote sportmerken zich buiten hun comfort zone, en gaan exclusieve samenwerkingen aan met kleine retailers en progressieve modeontwerpers.
Uit de tentoonstelling: duurzaamheid en circulair design
De sneakerindustrie is milieubelastend, maar inmiddels zijn er veel hoopgevende projecten in gang gezet om deze problemen aan te pakken.
