Lezing Blut und Boden in Nederland
Schuldig designIn het boek V = Vorm. Nederlandse vormgeving 1940–1945 richt kunsthistoricus Yvonne Brentjens voor het eerst de aandacht op de samenhang tussen de nationaalsocialistische cultuurpolitiek en de activiteiten van Nederlandse ontwerpers in de bezettingsjaren.
Daarbij komen vragen aan de orde als: Hoe werd ‘de smaak van Hitler’ in de bezette samenleving geïmplanteerd? Bestond er wel zoiets als nazidesign? Wat betekenden Duitse efficiencymaatregelen voor de industriële ontwerppraktijk? Welke oplossingen werden gevonden voor schaarste aan materialen, middelen en bewegingsvrijheid?
Dit is een lezing in het kader van het online platform Schuldig design. Op Schuldig design kun je aan de hand van een selectie ontwerpen en objecten de complexe designgeschiedenis van het Derde Rijk verkennen.
Ben je geïnteresseerd in deze thematiek? Kijk dan ook naar de museumles ‘Wat is Schuldig design‘ op 13 april en het gesprek ‘De gele ster als symbool en als object‘ op 11 mei. Voor €12,50 koop je een passe-partout voor alle drie de activiteiten.
Over Schuldig design
Van september 2019 tot maart 2020 was in Design Museum Den Bosch de tentoonstelling Design van het Derde Rijk te zien. Deze tentoonstelling toonde verschillende manieren waarop design door het regime in nazi-Duitsland werd ingezet om zijn doelen te bereiken. De tentoonstelling was het middelpunt van een internationaal publiek debat. Het online platform Schuldig design borduurt voort op de inhoud van deze tentoonstelling, en de vragen die deze opriep. Op Schuldig design kun je aan de hand van een selectie ontwerpen en objecten de complexe designgeschiedenis van het Derde Rijk verkennen.
Schuldig design onderzoekt de relatie tussen design, politiek en geweld. Door te kijken naar een selectie objecten, ontdek je de verhalen die erachter liggen. Het Engelse leenwoord ‘design’ heeft in onze taal positieve connotaties. Het klinkt hip en vooruitstrevend. Maar design kan ook in dienst van propaganda, militarisme, uitsluiting en vervolging worden ingezet. In nazi-Duitsland is dat precies wat er gebeurde.
De titel kun je daarom ook opvatten als een vraag. Kan design zo besmet raken door de geschiedenis, dat het voor altijd met zijn duistere verleden geassocieerd blijft? Is vormgeving die voor misdadige doeleinden wordt gebruikt, zélf ook schuldig? Wat is dan de verantwoordelijkheid van de ontwerper? Hoever reikt de macht van presentatie en propaganda?
Bezoek het platform op www.schuldigdesign.nl.
Schuldig design is een project van Design Museum Den Bosch, met steun van het Mondriaanfonds en het vfonds.
