Design voor de planeet
Al eeuwenlang dromen ontwerpers, architecten en ingenieurs ervan om de wereld naar hun hand te zetten. Wat als we hele continenten konden bouwen, orkanen konden temmen of de straling van de zon konden dimmen? Dit soort grote, opzettelijke ingrepen in de natuur wordt ook wel geo-engineering genoemd: het aanpassen, bouwen, vormgeven van de aarde zélf.
De tentoonstelling Design voor de planeet toont van 14 september 2024 t/m 12 januari 2025 voor het eerst het design en de geschiedenis van het fenomeen geo-engineering.
- Muziek
- Artikel
- Boek
- Interview
- Ontwerper
- Podcast
- Uit de tentoonstelling
- Video
- Achtergrond
- GOTHIEK
- Industrie
- Ontwerper
- Subcultuur
- Tentoonstelling
- Tips
- Wind force 5
- Wind force 10
- Windkracht 1
- Windkracht 5
- Windkracht 10
De verbeelding voorbij | Sciencefiction en klimaatcomplotten
Krankzinnige wetenschappers, laserstralen vanuit de ruimte, mysterieuze satellieten… Wat als de verbeelding het overneemt van de feiten?
Geo-engineering in de praktijk | Onderzoek en geld
Hoe werkt onderzoek naar geo-engineering in de praktijk? En wie financiert dit soort projecten? In de vijfde aflevering van de podcast ‘Design voor de planeet’ zijn wetenschapper Annelot Broerze en klimaatjournalist Maarten van Gestel te gast.
Klimaatfilantropie en geo-engineering
Dit artikel van Maarten van Gestel verscheen eerder in Trouw onder de titel ‘Deze drie steenrijke broers sponsoren klimaatonderzoek, en zij zijn niet de enigen‘ op 23 juli 2023. Maarten is ook te gast in de podcast Design voor de planeet, waarin hij meer toelichting geeft op het artikel.
Waterbouwers | Veiligheid en klimaatadaptatie
Hoe kijken waterbouwers naar de hedendaagse klimaatuitdagingen? En wat kunnen historische projecten, zoals de Afsluitdijk, ons leren?
Het (politieke) klimaat beïnvloeden | Meteorologie en activisme
Historici Robert-Jan Wille en Peter van Dam geven een beeld van klimaatwetenschap en klimaatactivisme in de vorige eeuw.
Ons koloniale heden | Ongelijkheid en klimaat
Historicus Lenneke Berkhout vertelt in deze tweede aflevering over de rol die de VOC had in het meenemen van exotische planten en het daarmee aanpassen van de natuur. Activist Julia Jouwe zet zich in voor West Papoea, dat vandaag de dag nog steeds onder koloniaal bewind valt.
Het probleem | Klimaat en geo-engineering
In de eerste aflevering van de podcast praten we met klimaatjournalist Vera Boonman en wetenschapper Jeroen Oomen. Vera schetst een beeld van de huidige stand van klimaatverandering en de politieke besluitvorming rondom dit thema, terwijl Jeroen meer verteld over geo-engineering zelf.
Alles veranderen
Veranderingen waar de hele planeet mee te maken heeft, vereisen een wereldwijde visie op samenwerking, rechtvaardigheid en verantwoordelijkheid. Kan de mensheid zo’n wereld vormgeven?
De planeet redden
Nu de aarde zo snel opwarmt, krijgt de oude droom van het “designerklimaat” een nieuwe betekenis. Wat als we het teveel aan CO2 weer uit de lucht konden verwijderen? Wat als we de straling van de zon konden dimmen?
De verbeelding tarten
Krankzinnige wetenschappers, laserstralen vanuit de ruimte, mysterieuze satellieten… de verbeelding is vaak krachtiger dan de wetenschappelijke of technische werkelijkheid.
Stratospheric aerosol injection (SAI)
Wat is stratospheric aerosol injection (SAI)? Deze animatie legt het uit!
De hemel bestormen
Na Tweede Wereldoorlog volgde een periode van spanning tussen de twee supermachten; de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie. Ook het weer en het klimaat raakten verstrikt in deze “Koude Oorlog”. Volgens sommige onderzoekers was menselijke controle over de atmosfeer binnen handbereik.
De wereld bouwen
Vanaf 1850 leidde de ontdekking van een vroegere ijstijd in Europa tot discussies over de oorzaken van klimaatverandering. Deze discussies versterkten het idee dat menselijke activiteiten het klimaat konden veranderen. Een rotsvast geloof in de kracht van de vooruitgang raakte wijdverbreid.
De natuur temmen
Wereldwijd beïnvloeden mensen en hun omgeving elkaar al duizenden jaren. Tot op de dag van vandaag wordt de natuur met specifieke ontwerpen en producten ‘getemd’ en winstgevend gemaakt.
Het probleem erkennen
De gevolgen van menselijk handelen op de natuur werden lang vooral op lokale schaal waargenomen. Het beeld van het klimaat als een globaal en complex systeem won vanaf de 20e eeuw sterk aan invloed. Dit was deels te danken aan de opkomst van de moderne klimaatwetenschap.
