Van Bauhaus naar Mekka

Sonderkonstruktionen und Leichtbau: de unieke innovaties van SL Rasch

3 december 2025
Video
Tentoonstelling Van Bauhaus naar Mekka

In 1980 richtte dr. Mahmoud Bodo Rasch in Stuttgart (Duitsland) het architectenbureau Rasch & Associates op. Vervolgens werd in 1991 de firma Sonderkonstruktionen und Leichtbau (SL GmbH) opgericht. In 1998 zijn beide bedrijven samengevoegd en omgedoopt tot SL Rasch GmbH Special & Lightweight Structures. De afkorting SL in deze naam staat voor Sonderkonstruktionen und Leichtbau: speciale constructies en lichtgewicht bouw. De oprichting van het ontwerp- en architectenbureau kwam voort uit de nauwe samenwerking tussen architect Frei Otto (1925–2015) en dr. Rasch.

De belangrijkste expertisegebieden van SL Rasch zijn – zoals de naam al doet vernoemen – innovatieve, lichtgewicht architectuur en uitzonderlijke constructies. SL Rasch verwierf grote internationale bekendheid met het Madinah Piazza Shading Project in Medina, Saoedi-Arabië. Dit project bestaat uit diverse uitschuifbare parasols die maar liefst 150.000 m2 aan schaduw bieden. Het project is daarmee het grootste ‘klimaatdak’ ter wereld. Het Duitse ontwerpbureau won daarnaast een designprijs voor hun grote uitschuifbare parasols, dat een membraanoppervlak van maar liefst 2.300 vierkante meterPrototype U53 - SL Rasch× omvat. Enkele prototypen, tekeningen en foto’s van deze parasols zijn te zien in de tentoonstelling Van Bauhaus naar Mekka.

Het ontwerpbureau omschrijft haar eigen ontwerpfilosofie als holistischSL Rasch: Design & Build Contractor - Optimal solutions for outstanding lightweight architecture×. Hun visie is gebaseerd op de interdisciplinaire samenwerking van een internationaal team van architecten, civiel ingenieurs, werktuigbouwkundigen en computerexperts.

Welke bijzondere, unieke en lichtgewicht constructies maakt SL Rasch? Hieronder zetten we enkele innovatieve constructies en hun werking op een rijtje.

Deze 250 trechtervormige parasols op het plein van de Moskee van de Profeet (Masjid an-Nabawi, المسجد النبوي) in Medina vormen het grootste uitschuifbare schaduwdak ter wereld met een spanningsoppervlakte van 150.000 m². De lichtdoorlatende membraangewelven creëren een lichtspel dat uitnodigend is voor pelgrims. De parasols zijn gerangschikt in groepen van 2 tot 15 eenheden. Dankzij openingen in de hoofdas is het zicht op de moskee en minaretten onbelemmerd, waardoor pelgrims oriëntatie kunnen houden.

SL Rasch maakt gebruik van geavanceerde computertechnieken om mensenmassa’s en de invloed van het weer en klimaat te simuleren. Zo ontwikkelde het bedrijf in samenwerking met prof. dr. Löhner een software ontwikkeld die mensenmassa’s van meer dan 2 miljoen pelgrims sneller dan in realtime kan simuleren. Bovenstaande video toont een fictief ongeval om te kunnen onderzoeken wat er gebeurt met de mensenmassa.

In deze promotievideo komt de ontwerpfilosofie van SL Rasch aan bod. Deze ontwerpfilosofie wordt sterk beïnvloed door de leer van architect Frei Otto en benadrukt materiaalreductie en het optimaliseren van vormen die voortkomen uit de natuur en natuurwetten. Ze leggen tevens uit dat het bedrijf een eigen digitale windtunnel heeft ontwikkeld om aerodynamische stromingen te kunnen simuleren en analyseren. Daarmee kunnen de engineers de stabiliteit van hun ontwerpen testen. Tot slot benadrukt de firma hun verantwoordelijkheid voor het milieu, door aan te dringen op een levenscyclusanalyse van alle projecten, van het eerste idee tot aan de sloop en recycling van materialen.

Afsluitend zie je in deze korte instructievideo hoe de parasols naadloos in- en uitklappen.