9 februari 2020 13.30 uur

De ziel van Duitse steden – Het drama van verwoesting en wederopbouw, ontwerptradities van de Duitse stedenbouw

Lezing — Design van het Derde Rijk

Design Museum Den Bosch biedt op zondagmiddag een publiekscollege bij de tentoonstelling Design van het Derde Rijk. Alle colleges starten om 13.30 uur.

Net zoals in de tentoonstelling Design van het Derde Rijk tonen en analyseren de sprekers in de collegereeks de manier waarop vormgeving door de nazi’s is gebruikt om zuiverheid na te streven en het nazisme aantrekkelijk te maken. Design vormt hiermee een sleutel tot inzicht in de razendsnelle en angstaanjagende ontwikkeling van het Derde Rijk.

Ieder college begint met een korte historische introductie, waarna aan de hand van objecten uit de tentoonstelling de thema’s verder uitgewerkt worden.

De colleges zijn los te volgen, maar ook als reeks. Natuurlijk kan je ze combineren met een bezoek aan de tentoonstelling.

Kosten €3,- per college.

DE ZIEL VAN DUITSE STEDEN. HET DRAMA VAN VERWOESTING EN WEDEROPBOUW, ONTWERPTRADITIES VAN DE DUITSE STEDENBOUW

Door dr. Ir. Noud de Vreeze

Noud de Vreeze studeerde aan de Technische Universiteit van Delft. In zijn dissertatie (1993) analyseerde hij de kwalitatieve grondslagen van de sociale woningbouw in Nederland. Als stedenbouwkundig adviseur werkte hij voor woningcorporaties en lokale en provinciale overheden. In de jaren tachtig was hij redacteur van het tijdschrift Archis en bestuurslid van Europan. Hij gaf colleges aan de Academie van Bouwkunst in Rotterdam, Amsterdam en Tilburg en aan de Universiteit van Amsterdam. Van 2008 tot 2012 was hij stadsarchitect in Amersfoort. Van 2012 tot 2018 was hij voorzitter van het Van Eesterenmuseum in Amsterdam.

Tijdens zijn bezoeken aan Münster, Bremen en Hamburg in de zomer van 2014 raakte de Vreeze gefascineerd door de vele radicale koerswijzigingen in de recente geschiedenis van Duitse steden. De bombardementen tijdens de Tweede Wereldoorlog bleken daarbij een luguber keerpunt te vormen. Het verbaasde hem dat over de omvang van de vernietiging van Duitse steden tussen 1942 en 1945 weinig bekend is. Hoeveel mensen weten dat Hannover in een periode van drie jaar honderdvijfentwintig keer is gebombardeerd en Köln zelfs meer dan 260 keer? En dat de centra van honderdvijftig Duitse steden nagenoeg geheel zijn vernietigd? Ook de wederopbouw van Duitse steden tussen 1950 en 1970 is voor velen een onbekend hoofdstuk in de Europese geschiedenis.

In Duitsland is daar de laatste jaren verandering in gekomen: op lokaal niveau wordt veel gepubliceerd over wat zich in Duitse steden tussen 1933 en 1965 heeft voorgedaan op het gebied van regionale planning, stadsontwikkeling en lokale bouwpolitiek. In de Duitse stedengeschiedenis van de twintigste eeuw is de oorsprong te vinden van internationale ontwerpambities, die ook in Nederland invloedrijk zijn geweest. Essentieel voor de beschrijving en de beoordeling van de wederopbouw van Duitse steden na de Tweede Wereldoorlog zijn de omstandigheden waaronder die wederopbouw moest plaatsvinden. Een totaal ontwrichte samenleving moest, in een gehavend land met geruïneerde steden, afrekenen met de erfenis van een misdadig regiem. Deze duistere kant van de recente Duitse geschiedenis roept nog steeds veel vragen op en werpt ook een schaduw over alles wat met de bombardementen en de wederopbouw te maken heeft. De Vreeze schreef het boek ‘De ziel van Duitse steden’.

Lezingentickets geven alleen toegang tot de gekozen lezing(en), niet tot de tentoonstelling ‘Design van het Derde Rijk’. Wil je ook de tentoonstelling bezoeken? Koop dan los een ticket hier. Als je de tentoonstelling wilt bezoeken voor de lezing dan raden wij als begintijd 11.30 aan. Als je de tentoonstelling wilt bezoeken na de lezing dan raden wij als begintijd 15.00 aan. Let op: de tentoonstelling is op zondagen vaak al ver van te voren uitverkocht. Als je de lezing wilt combineren met een bezoek aan de tentoonstelling, is het de moeite waard om eerst te controleren of er nog tentoonstellingstickets beschikbaar zijn.