In Nederland ontstaat in Rotterdam in de jaren 90 gabber als een nieuwe loot aan de tak van de dance.
De apparaten waarmee elektronische muziek in het begin werden gemaakt besloegen hele kamers. De ontwikkeling van transistoren en chips leidt tot een steeds snellere miniaturisering en daarmee ook prijsverlaging van elektronische instrumenten als synthesizers en drumcomputers.
Bevrijding zit ingebakken in elektronische dansmuziek. Het is gemaakt om je vrij te doen dansen. De pompende four-on-the-floor-beat wekt een trance op die je al je zorgen van de week en het leven doet vergeten.
Op zoek naar een Designer in Residence
Design Museum Den Bosch zoekt een Designer in Residence voor een periode van anderhalf jaar. De designer onderzoekt de kansen, mogelijkheden en valkuilen van interactieve digitale presentatiemogelijkheden in de fysieke ruimte van het museum.
For decades now, our homes have been the stage for all manner of social transformations. First and foremost, it was modern appliances that impacted the way we live. Vacuum cleaners and washing machines eased the burden of housework, refrigerators, cookers and mixers changed how we eat, and radio and TV took up residence in our…
Bee (Suengbee) Han ontwikkelde de Bee Machine. Een machine die potentiële vrienden beoordeeld op de slagingskans van de vriendschap.
Hartjes, rode rozen, kaartjes, geheime aanbidders, dineren bij kaarslicht en cadeautjes. In deze bonusaflevering duiken we nog één keer in het ultieme liefdescliché: Valentijnsdag!
Kom op Valentijnsdag met je date, geliefdes, Galentine (vriendschappelijke Valentijn), buren of gewoon met jezelf naar het museum. Op de dag van de liefde is het museum voor iedereen gratis te bezoeken.
De Tarzan, de Rabbit, een vibrerend ei, buttplug en de Satisfyer Pro. Ook ons seksleven wordt door designers vormgegeven.
Tijdens dit evenement gaan Harrie Teunissen en John Steegh in gesprek met Timo de Rijk, directeur van Design Museum Den Bosch. Hoe ontwikkelt zich zo’n passie en word je een doorgewinterd verzamelaar? Welke kaarten hebben hun verzameling een wending gegeven? Wat kunnen kaarten beter zichtbaar maken dan teksten? Hoe maak je van zo’n gigantische collectie een spannende tentoonstelling?
Doe mee met de gratis instaprondleiding! Onder leiding van een museumdocent ontdek je de meest bijzondere kaarten in de tentoonstelling, en hoor je hun verhalen.
Doe mee met de gratis instaprondleiding! Onder leiding van een museumdocent ontdek je de meest bijzondere kaarten in de tentoonstelling, en hoor je hun verhalen.
Gespierd en een sixpack of juist rond en vol. Iedereen heeft zo zijn eigen voorkeuren als het gaat om wat een aantrekkelijk lijf is. Maar welke voorkeur je ook hebt, hoe geef je dat lichaam vorm?
Dance – design van een cultuur
In Dance – design van een cultuur ontdek je het verleden, het heden en de toekomst van de elektronische dansmuziek en zie je de belangrijke rol die design heeft gespeeld in de ontwikkeling van het belangrijkste muziekgenre van onze tijd.
Mannen, vrouwen en hun apparaten
In deze tentoonstelling ontdek je aan de hand van meer dan 300 haardrogers, koffiezetapparaten, stereotorens en televisies hoe genderspecifieke rolpatronen vanaf de jaren 60 werden gecreëerd, bevestigd én verkocht. Niet alleen de huishoudelijke apparaten zelf, maar ook hun verpakkingen en de advertenties vertellen je alles over de maatschappelijke verhoudingen van die tijd.
Er zijn heel wat mensen die rode oortjes krijgen door het lezen van boeken uit de Bouquetreeks. Is het pulp of zou iedereen eens zo’n boek moeten lezen?
Op zaterdag 7 december van 15.00 tot 19.00 uur organiseren Het Noordbrabants Museum en Design Museum Den Bosch een feestelijke middag speciaal voor de bewoners van De Hambaken en Gestelse Buurt. De entree is gratis, en er is een scala aan activiteiten voor kinderen en volwassen. Op deze dag opent ook een presentatie van kunst-…
De stoel, de lamp, de vaas en… de theepot?
In deze presentatie zie je een selectie theepotten uit onze collectie. We tonen ontwerpen van kunstenaars als Kazimir Malevich en Cindy Sherman, kleurrijke theepotten van ontwerpers van de Memphisgroep en expressieve, sculpturale ‘theepotten’ van Amerikaanse kunstenaars als Robert Arneson en Adrian Saxe. Bekende Nederlandse designers als Gijs Bakker, Hella Jongerius en Maarten Baas zijn ook vertegenwoordigd.
Bij relaties wordt al snel gedacht aan een monogame, heteroseksuele relatie, maar er is zoveel meer! Hoe geven we tegenwoordig vorm aan liefdesrelatie of liefdesrelaties?
Welkom bij De Grote Dag van de Bouquetreeks! Schrijver, criticus en Bouquetreeksfan Kees ’t Hart geeft een pleidooi voor pulp. Tijdens een creatieve workshop illustreer je een romantische scene. En je vereeuwigt jezelf in onze fotostudio op een prachtig bouquetreeksomslag (al dan niet in een volmaakte omhelzing met een geliefde!).
DesignStation als nieuwe inspiratieplek in het museum
Het project DesignStation is door het Stimuleringsfonds geselecteerd voor de Open Oproep Platforms voor ontwerpend leren. Dit wordt een zichtbare, laagdrempelige, multifunctionele, interactieve en altijd toegankelijke maak-, doe-, denkplek.
Basisschoolleerlingen laten hun talenten zien in nieuw lesprogramma
Design Museum Den Bosch ontwikkelde recent een lessenreeks voor groep 5 en 6 van het primair onderwijs met als doel om leerlingen kennis te laten maken met een museum. De leerlingen ontdekken in het project Klassenexpo wat er allemaal komt kijken bij het maken van een tentoonstelling.
Een leven als huismoeder die gehoorzaamt aan haar man, de kostwinner: dat is de droom die tradwives etaleren op sociale media. Waar komt deze beweging van traditionele vrouwen vandaan, en waar wil ze naartoe?
Tijdens een bruiloft wordt de liefde gevierd met alle rituelen en symbolen die daarbij horen. Of is dat tegenwoordig anders?
Ontmoet de nieuwe generatie ontwerpers die jouw seksleven vormgeven. Ze maken seksspeeltjes, geven intieme ervaringen vorm en zetten design in om seks en intimiteit te onderzoeken en bespreekbaar te maken.
Iedereen heeft een sterk beeld van romantiek: branden kaarsen, pianomuziek en samen op en galopperend paard de zonsondergang tegemoet. Waar komt dit beeld vandaan?
Deze kerstvakantie zijn er weer familieworkshops in Design Museum Den Bosch! Schuif op 6 en 7 januari gratis aan bij de workshoptafel in de hal van het museum en ontwerp je eigen landkaart.
Deze kerstvakantie zijn er weer familieworkshops in Design Museum Den Bosch! Schuif op 30 en 31 december gratis aan bij de workshoptafel in de hal van het museum en ontwerp je eigen landkaart.
Deze kerstvakantie zijn er weer familieworkshops in Design Museum Den Bosch! Schuif op 23 en 24 december gratis aan bij de workshoptafel in de hal van het museum en ontwerp je eigen landkaart.
Het is een hot topic in de museumwereld: de mogelijkheden die digitalisering biedt om de bezoekerservaring te verrijken, hybride presentatievormen te ontwikkelen en de collectie en archieven online beschikbaar te maken. Maar tegenover de schijnbaar oneindige mogelijkheden staan de vele praktische obstakels die musea tegenkomen in hun streven naar digitalisering.
Op donderdag 2 november organiseerde het museum een speciale bijeenkomst voor de Design Museum Members en Patrons. Members en Patrons zijn betrokken bij het museum en dragen in belangrijke mate bij aan bijzondere projecten, via een periodieke gift.
Matchende jassen, fietsen en allebei een afritsbroek aan. Het bekende ANWB-koppel lijkt vooral iets Nederlands, maar is dat ook zo? En houdt het ontwerpteam van ANWB rekening met deze koppels bij het ontwerpen van een nieuwe collectie?
Meebewegen met de natuur: het kan, het moet Dit soort vergezichten veroorzaakt jeuk bij projectontwikkelaars, vastgoedboeren en investeerders. Deze kaart is een ruwe en indicatieve schets van hoe Nederland er over een eeuw uit kan zien. Hoogleraar Transitiekunde Jan Rotmans is geen waterbouwkundig ingenieur en zelfs geen klimaatdeskundige. Als dat hele gebied onder water komt…
Omineus advies voor afsluiting Zeeland Twee dagen voor het noodlot toeslaat presenteert ingenieur Johan van Veen aan zijn bazen een ambitieus plan om de zeearmen in Zuid-West Nederland deels af te dammen. Het is een ruwe schets, zeker geen technisch ontwerp, maar het idee is duidelijk. Het doel komt overeen met Lely’s plannen voor de…
Kustlijnverkorting waar technisch mogelijk Vele bedijkingsplannen van de Zuiderzee Vereeniging zijn voorafgegaan aan dit ontwerp van Cornelis Lely e.a., en ook dit plan was zeker niet de laatste publicatie voor men overging tot de aanleg. Lely was niet alleen een bevlogen ingenieur, hij was ook een gewiekst politicus. Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hij minister…
De natuurlijke Rijn ‘gemoderniseerd’ Vóór de moderne tijd is de Rijn ongeveer twee keer zo lang als de rechte lijn van stad naar stad: de rivier meandert sterk en stroomt traag. De rivier heeft daardoor veel bergingscapaciteit, zeker met alle ruime uiterwaarden en dijken ver van de rivier. In die uiterwaarden wemelt het echter van…
Stroomgebied van de Rijn Op deze hoogtekaart van het stroomgebied van de Rijn zijn nationale grenzen nog aangegeven, maar voor het watermanagement moeten we naar het hele stroomgebied kijken. Nederland is sterk afhankelijk van Rijnwater, zowel qua hoeveelheid als kwaliteit. Het smelten van Zwitserse gletsjers heeft gevolgen voor de beschikbaarheid van water in de zomer:…
Vluchtelingenkamp als stad in wording In kamp Domiz in Noord-Irak wonen bijna 60.000 gevluchte Syrische Koerden. Ze verwachtten weer snel terug te kunnen keren, maar de meesten verblijven daar inmiddels al jaren. Het kamp telt twaalf wijken vol tentwoningen, twee ziekenhuizen en zeven scholen. De gemeenschap hanteert eigen wetten en regels. Veel vluchtelingen hebben werk…
De eerste Coronapandemie? Niet alleen mensen en dieren, ook ziektekiemen trekken de wereld rond. In mei 1889 ontdekken artsen een geheimzinnige longziekte in Boechara (Centraal-Azië). Longontsteking en hoofdpijn zijn de belangrijkste symptomen, en sommige patiënten klagen ook over smaak- en reukverlies en extreme vermoeidheid. De eerste maanden breidt deze ‘Russische influenza’ zich langzaam uit in…
Veilig reizen op de sterrenstand: Japan Deze handgekleurde kaart was oorspronkelijk in harmonicavorm maar is ter bescherming ruim gedoubleerd en op stokjes gerold. U ziet het Japan van midden 19de eeuw, kort vóór de Amerikaanse kanonneerbootdiplomatie het land uit zijn isolement dwingt. Het is een ‘dochuzu’, een routekaart met kompasaanduidingen voor landheren en soldaten, kooplieden…
Massatoerisme begint op de Rijn De Midden-Rijn wordt al tijdens de Napoleontische Oorlogen niet meer gezien als grens, maar in het Duits bezongen als dé romantische rivier. Engelse schilders als Turner en dichters als Lord Byron maken na Waterloo legendarische impressies van de Rijn in beeld en woord. In mei 1827 beginnen twee stoomboten tussen…
Alleen tijdzones Deze fascinerende digitale kaart van de site ‘Cartographers without Borders’ bakent de tijdzones op de wereldbol af. Sinds 1972 is de moderne tijdstandaard (UCT) gebaseerd op een atoomklok die is afgestemd op de rotatie van de aarde. De UTC is de opvolger van de ‘Greenwich Mean Time’ (GMT) en verschilt daar hoogstens één…
Occupy Wall Street Als de kredietcrisis huizenprijzen doet kelderen en miljoenen mensen hun hypotheek niet meer kunnen betalen dreigt najaar 2008 Wall Street te crashen. Om een nieuwe, nu wereldwijde economische crisis te voorkomen organiseren Bush en Obama een omvangrijke financiële reddingsoperatie voor investeringsbanken. Door de kosten van hun speculatieve braspartij op het conto van…
De wereld van IT&T Wetenschapsillustrator Edes Harrison speelt bij de opkomst van Amerika als supermacht een sleutelrol in nieuwe cartografische perspectieven die het alledaagse ruimtelijke denken overhoop gooien. Deze afstandsgetrouwe tweepuntskaartprojectie presenteert vanuit twee middelpunten de hele wereld, waarbij plaatsen op dezelfde afstand van zo’n centrum steeds op één cirkel liggen. Hier staan de gekozen…
Officiële kaart van het Suez-kanaal Deze zeldzame chromolithografische kaart van een waterweg zonder sluizen (dikkerode lijn) door de landengte tussen Port Saïd en Suez verschijnt drie jaar voor de grootse opening van het Suezkanaal. Het is een uitgave van de verantwoordelijke naamloze vennootschap en bedoeld om haar moderne megaproject te promoten en om cadeau te…
Eerste moderne kaart van Overijssel In de negentiende eeuw verdwijnen niet alleen ongemeten en onbeschreven plekken van onze wereldkaart, ook het binnenland wordt nader in kaart gebracht. Op basis van driehoeksmeting van ons land door Kraijenhoff en van systematische karteringen door het Kadaster worden nu op aandringen van de minister van Binnenlandse Zaken nauwkeurige provinciekaarten…
De meest gebruikte kaarten: muntgeld We betalen er steeds minder mee, maar zelfs onze munten hebben een kaart. De vijfeurocent toont een globe met in het midden Europa. De vijftigeurocent toont de Europese Unie, ongeacht of landen de euro hebben ingevoerd, en op de twee-euromunt staat heel Europa, inclusief Noorwegen en Europees Rusland. Vóór 2007…
Sovjetplattegronden van Nederlandse steden Meteen na de Tweede Wereldoorlog geeft Stalin opdracht de wereld en alle landen en relevante steden in kaart te brengen. Het is het grootste kartografische project ooit. Vrijwel alle grotere Nederlandse steden zijn gekarteerd in schalen 1:10.000 of 1:25.000. De kaarten zijn in Rusland nog steeds ‘secretno’, geheim. Dordrecht en Maastricht…
Dreigende atoomaanval op West-Europa Deze Poolstalige oefeningskaart voor een grootschalige aanval vanuit het oosten werd in 2005 openbaar gemaakt uit een Pools staatsarchief. Het aanvalsplan behelst het gooien van ‘tactische’ kernbommen op West-Europa, maar niet op de kernmachten Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. Die bommen heten ‘tactisch’, maar zijn tot drie keer krachtiger dan die op…
Berlijns levenslijn tijdens landblokkade Deze propagandafolder met cartografische infographics toont hoe een luchtbrug de landblokkade van West-Berlijn door de Sovjets in 1948 ontkracht. De folder visualiseert de logistieke operatie die nodig is om mensen, voedsel, brandstof en bouwmaterialen voor 2,5 miljoen WestBerlijners per vliegtuig op hun bestemming te krijgen. Als deze folder na tien maanden…
Duitse kolonie voor boeren-soldaten Reichskommissar Himmler geeft SS- en Polizeiführer Globocnik van het district Lublin de leiding over het Germaanse kolonisatieproject in de regio rond Zamosc, nu in Zuid-Oost Polen. Nadat hier de Joden al gedeporteerd zijn worden in 294 dorpen van november 1942 tot augustus 1943 zo’n 110.000 Polen en Oekraïners opgepakt en rasmatig…
Het getto van Warschau Rond 12 november 1940 tekent ‘SSSturmbannführer’ Max Jesuiter op een geheime militaire plattegrond van Warschau met paars potlood het nieuwe gebied van het Joodse getto. Het plan komt voort uit een verordening van de Duitse gouverneur, maar de grillige grenzen zijn het resultaat van ruzies tussen Joden en Polen over de…
Elke stip = tien Joden In januari 1941 eist Hans Böhmcker, de ‘Beauftragter des Deutschen Reiches’ voor Amsterdam, een inventarisatie van de verspreiding van de Joden over de stad. Binnen tien dagen hebben twintig ambtenaren een eerste overzicht gereed. Daarna verzamelt de gemeente verdere gegevens over de Joden. In mei 1941 zijn er volgens het…
Het oude en het nieuwe Europa Deze nazikaarten zijn speciaal gemaakt voor de tentoonstelling ‘Autobahn und Wasserstrasse’ voor Donauvazalstaten die Rijksminister Todt (Bewapening en Munitie) in 1942 organiseert in Budapest, Belgrado, Sofia en Boekarest. Links staat het ‘Oude Europa’, met zijn rivaliserende natiestaten in verschillende kleuren. Opvallend is de Britse maritieme grootmacht die met haar…
Tweede atoombom verwoest Nagasaki Dit sobere rapport analyseert het effect van de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki (6 en 9 augustus 1945) vergeleken met ‘gewone’ bombardementen op andere Japanse steden. ‘Nagasaki’ is minder effectief dan ‘Hiroshima’ door het heuvelachtige terrein, maar het effect zou groter zijn doordat de zware industrie hier wél zou zijn uitgeschakeld….
Verwoesting en val van Berlijn Dit is het zwaar gerestaureerde werkexemplaar van generaal-majoor Safaryan, commandant van de 89e Armeense infanteriedivisie, en afkomstig uit zijn erfenis. Van de kaart valt af te lezen hoe de divisie te werk ging tijdens de Slag om Berlijn in april 1945. De divisie valt aan vanuit het noorden (Wilhelmsruh) en…
Hollywood-geïnspireerde ‘debriefingskaart’ Vier grote vellen verbeelden de deelname van een Amerikaanse divisie aan de opmars van de geallieerden na D-day. Het fraai vormgegeven frame vertelt het verhaal van de 79ste divisie. Het begint bij de opleidingskampen in de Verenigde Staten en Engeland, en gaat langs alle plaatsen waar de divisie doorheen kwam. Daarnaast zijn bijzondere…
Oorlogssucces als reclame Oorlog werkt altijd als een katalysator voor technologische vernieuwingen. Tegen die achtergrond past de Amerikaanse ontwikkeling van een efficiëntere benzine die het vliegbereik vergroot. Deze ‘superbrandstof’ heeft een hoger octaangehalte, dus meer ‘vliegende paardenkrachten’, meer snelheid en laadvermogen en een groter bereik zonder zwaardere motor. B17’s, of ‘flying fortresses’ zoals ze genoemd…
Vrolijke ‘Rollbahn’ naar Moskou In januari 1942 geeft de propaganda-afdeling van de Wehrmacht toestemming voor de publicatie van deze kaart en een begeleidend fotoboek. Het lijkt een filmische, frisse en vrolijke kaart, maar de consequenties van de hier verbeelde oorlog zijn gruwelijk. Tijdens Operatie Barbarossa rukt de Ulmer-divisie op om een inval te doen in…
Tokyo als modern design Zelfs met de slimste ontwerpmethoden om het onder- en bovengrondse spoornetwerk te schematiseren ontstaat in de grootste metropool ter wereld een bijna onoverzichtelijke lijnenbrij. Dit is dan ook een schematische kaart van bijna al het openbare zware railvervoer in Groot-Tokyo: een megametropool van 35 miljoen inwoners met een netwerk van bijna…
Parijs: moderniteit tegen revolutie Op initiatief van Napoleon III, de laatste monarch van Frankrijk, moderniseert Georges-Eugène Hausmann, de prefect van de hoofdstad, de Parijse stadsstructuur en het stratenpatroon. Napoleon III maakt daarvoor zelf de schetsontwerpen. Bij de publicatie van deze kaart (1867) is het werk grotendeels voltooid. De stad wordt gezien als een levend organisme…
Waterlinie hindert uitbreiding Utrecht Voor Utrecht krijgt Hein Berlage de opdracht een uitbreidingsplan te ontwerpen, samen met directeur Publieke Werken L.N. Holsboer. Berlage is inmiddels een gelauwerd stedenbouwer. Utrecht ligt bij de Nieuwe Hollandse Waterlinie, dus houdt het duo rekening met het schootsveld van de forten (zie de grijze cirkels). Stadsuitbreiding plannen zij noodgedwongen naar…
Het eerste streekplan: IJsselmonde In opdracht van particuliere Rotterdamse investeerders ontwikkelt het architectenbureau Grandpré Molière, Verhagen & Kok in 1921 een uitbreidingsplan voor de Zuidoever van Rotterdam. Het eerste ‘streekplan’ van Nederland betrekt het hele eiland IJsselmonde erbij. Er is ruimte nodig voor intensieve industrialisatie en arbeiderswijken, maar ook voor zware infrastructuur én groene en…
Amsterdam als functionele stad Cornelis van Eesteren heeft als stedenbouwkundig ontwerper grote invloed op de stadsontwikkeling in Nederland. Vanaf 1929 is hij directeur van de AmsterdamseDienst Publieke Werken, waar hij met Th. van Lohuizen het Algemeen Uitbreidingsplan (AUP) vormgeeft. Zijn manier van ontwerpen en tekenen wordt sterk beïnvloed door het ‘Congrès International d’Architecture Moderne’, een…
Chinees heropvoedings- en strafkamp Aan de weg naar Ghulja, een stad in de autonome Chinese regio Xinjiang dichtbij de grens met Kazachstan, ligt een van de 381 (!) interneringskampen waar vooral Oeigoerse moslims ‘heropgevoed’ worden. De plattegrond toont in vogelvlucht kamp Mongolkure en is gemaakt voor de installatie ‘Investigating Xinjiang’s Network of Detention Camps’ voor…
Bipolaire Chinese wereldkaart Deze verticale wereldkaart zet Europa neer als aanhangsel van Azië. Noord-Amerika staat op zijn kop en is afgesneden van ZuidAmerika, en Afrika ligt excentrisch. Hier staan het ‘Rijk van het Midden’ en de Indische Oceaan centraal. Daaromheen ligt immers de focus van het ‘Belt and Road Initiative’, het grootste infrastructuurproject ooit, dat…
Coca-Cola verovert de wereld Boris Artzybasheff staat bekend om zijn surrealistische illustraties in populaire Amerikaanse tijdschriften. Deze tekening op het omslag van Time Magazine, waarop Coca-Cola een blije baby-wereldbol zijn fles geeft, hoort bij een artikel over de marketingstrategie waarmee deze ‘company’ de wereld wil veroveren. Coke bottelarijen reisden tijdens de Tweede Wereldoorlog met de…
Istanbul en de Bosporus Deze zeldzame stafkaart is, zoals het colofon in Ottomaans-Turks vermeld, afkomstig uit de Drukkerij van de Verenigde Chefs van Staven. Pas laat in de 19e eeuw neemt het Ottomaanse leger kaarttechnieken van Frankrijk en Duitsland over, inclusief de standaardschaal 1:50.000 (1cm op de kaart is 500m op de grond), maar wel…
Leopolds schrikbewind in Congo De Conferentie van Berlijn bestemt in 1885 Kongo-Vrijstaat (een gebied van 76 keer de grootte van België!) tot persoonlijk bezit van koning Leopold II. De kaart verdeelt met kleuren het land in diverse concessiegebieden. Particuliere ondernemingen ontginnen hier grondstoffen, vooral rubber voor de transportindustrie, en trekken zich daarbij niets aan van…
Van wilden naar verlichten Deze morele en politieke kaart wordt vana 1821 vaak herdrukt, ook in de School Atlas van Woodbridge en de niet genoemdecoauteur Emma Willard. De atlas verbeeldt geografisch voor schoolkinderen en het grote publiek Westerse superioriteit door een moderne benadering van het beschavingsproces. De ontwikkeling van wilden, via barbaren, halfbeschaafden en beschaafden…
Kaart van de hel bij Passendale In oktober 1917 worden nieuwe aanvallen richting Passendale voorbereid als Canadese, Australische en Nieuw-Zeelandse troepen het Britse leger versterken. Spervuur vanuit de artillerielinie moet, over de eigen infanterie heen, obstakels en vijandelijke soldaten uitschakelen. De infanterie hoeft dan slechts verwoeste grond te bezetten. Zo’n aanval moet over de hele…
Etnografische kaart van de Balkan Etnografische kaarten van de Balkan kennen grote verschillen, afhankelijk van de maker en het land van herkomst. De keuze van de relevante taaldata (moedertaal, schooltaal, kerktaal, markttaal of officiële taal) hangt af van de gebiedsaanspraken die daarmee gelegitimeerd kunnen worden. Vooral rond Ottomaans Macedonië botsen zulke ideologische visies. De kaart…
Taalkaart van Duitsland In 1834 stelt Karl Bernhardi, bibliothecaris te Kassel, aan landelijke historische verenigingen voor een taalkaart van de Duitse natie te maken. In het romantischnationalisme bepaalt de geschiedenis van een volk in hoge mate de ontwikkeling van hun nationaal bewustzijn, en een culturele eenheid is vooral af te lezen aan de gemeenschappelijke taal….
Schoolwandkaart van Nederland Eind 19e eeuw maakt de ontwikkeling van de lithografie het mogelijk om gekleurde vlakken te drukken. Op deze schoolkaart van hoofdonderwijzer C.A.C. Kruyder uit Zwolle is de zee groen en het land zwart. De donkere, onheilspellende uitstraling van deze wandkaart wordt enigszins verlicht door provinciegrenzen wit te stippelen, de rivieren en meren…
Hoogheemraadschap van Schieland Met deze art-deco kleurenlitho in vier bladen viert dit Hoogheemraadschap haar 650-jarig jubileum. Het omslaggebied en de oppervlaktematen van de polders staan op de kaart, evenals de molens en gemalen. Let op de grappige fake-familiewapens links.
Verschuivende katoenimporten Charles J. Minard is de grondlegger van de infograph, een informatieve visuele representatie van ruimtelijke en statistische data op een geografische ondergrond. Op deze drie infographics met de katoenimporten in de jaren 1858, 1864 en 1865 toont Minard de crisis op de Europese textielmarkt door toedoen van de Amerikaanse burgeroorlog. Elke millimeter breedte…
Map of the Cotton Kingdom De Amerikaanse landschapsarchitect Frederick Law Olmsted (die ook het Central Park in New York ontwierp) bereist vanaf 1852 als journalist het zuiden van de Verenigde Staten. Aan het begin van de burgeroorlog bundelt hij zijn verslagen voor het Britse publiek in The Cotton Kingdom. Hij beschrijft het systeem van slavenplantages:…
Manchester katoenhoofdstad Deze plattegrond van Manchester uit 1829 is verdeeld in cirkels, die weer onderverdeeld zijn in kleinere secties. Het centrum wordt gevormd door de Beurs voor Textielhandel, ook al staat deze niet in het midden. Met alfabetisch gerangschikte sectoren en een aparte namenlijst zijn straten snel te vinden op deze moderne en functionele plattegrond….
Doe mee met de gratis instaprondleiding! Onder leiding van een museumdocent ontdek je de meest bijzondere kaarten in de tentoonstelling, en hoor je hun verhalen.
Doe mee met de gratis instaprondleiding! Onder leiding van een museumdocent ontdek je de meest bijzondere kaarten in de tentoonstelling, en hoor je hun verhalen.
Doe mee met de gratis instaprondleiding! Onder leiding van een museumdocent ontdek je de meest bijzondere kaarten in de tentoonstelling, en hoor je hun verhalen.
Waarom vind je de liefde van je leven wel of niet op Tinder? Wat is nou eigenlijk goede seks? Hoe geef je vriendschappen vorm? En hoe zeg je nou echt goed sorry? Je ontdekt het in de serie Liefdeslessen! In deze liefdesles leer je alles over het vormgeven van vriendschappen.
Waarom vind je de liefde van je leven wel of niet op Tinder? Wat is nou eigenlijk goede seks? Hoe geef je vriendschappen vorm? En hoe zeg je nou echt goed sorry? Je ontdekt het in de serie Liefdeslessen In deze liefdesles vertelt James Parnell over het belang van sorry zeggen.
Schrijven mensen nog steeds liefdesbrieven? Of zijn deze inmiddels vervangen door kaartjes en appjes? En hoe ziet de liefdesbrief van de toekomst er uit?
Kleurenlitho Britse eilanden Geologie en paleontologie worden belangrijk bij het lokaliseren van ontginbare grondstoffen. Deze kleurenlitho van de Britse eilanden geeft een overzicht van de aardkundige kennis van het gebied, de vorming van gesteenten en sedimenten in de aardkorst, en van fossiele resten van organismen onder het aardoppervlak.
Kolenvelden van Noordwest Engeland Deze kaart met de velden van het Hartlepool kolendistrict in Noordwest Engeland geeft informatie over alle grondeigenaren, de te betalen percentages over de opbrengst van de mineralen, en het moderne netwerk van mijnen, spoorwegen en arbeidersdorpen.
Kanalenkaart Op deze kaart met 28 kanalen in Noordwest Engeland is elk kanaal apart gekleurd, met vermelding van de maximale lengte en breedte voor boten. Per kanaaldeel worden in ‘feet and inches’ ook de waterstanden boven zeeniveau bij eb aangeven.
Plattegrond Liverpool Deze kaart van Liverpool is bedoeld om ‘nuttige kennis’ te bevorderen. Deze stad met haar havendokken wordt rijk van haar hoofdrol in de Britse slavenhandel en daarna van de invoer van ruwe katoen van de slavenplantages in het zuiden van de Verenigde Staten.
Savannah Rivier, Georgia Deze moderne kustkaart toont de Savannah-rivier in Georgia, vanaf de monding tot de gelijknamige stad. Ieder navigatiebaken en elke boei staat ingetekend en de dieptes van de rivierbedding wordt aangegeven in vadems. Savannah is belangrijk als havenstad voor de katoenplantages in haar achterland tot de blokkade van de rivier tijdens de Amerikaanse…
Exponentieel groeiend Brits spoorwegnet Charles Cheffins’ kaart toont een natie in volle vaart door bestaande spoorlijnen in zwart te tonen, de lijnen in aanbouw in rood aan te geven en geprojecteerde lijnen blauw te maken.
Eerste Wereldtentoonstelling in Londen Het internationale karakter van de eerste ‘World Fair,’ met zijn spectaculaire shows van de toonaangevende Britse industrie, blijkt uit James Wylds speciale plattegrond van Londen: de titels en legenda staan ook in het Frans en het Duits.
Scheepvaartroutes en Brits Imperium Deze wereldkaart in mercatorprojectie presenteert het Britse imperium (in rood) op het hoogtepunt van haar macht. Koude golfstromen zijn blauw, warme stromen zijn roze. De kaart toont de talrijke routes van stoomschepen tussen de grotere havens. De drie inzetten noemen de rederijen die regelmatige lijndiensten exploiteren.
Nederlandse handelsatlas De Haagse hoofdonderwijzer J.J. ten Have ontwerpt de eerste Nederlandse handelsatlas. Hierin visualiseert hij reeksen economische gegevens in simpele kaarten. Op dit kaartje zien we hoe tijdens de 19e eeuw de industriële revolutie vaste voet aan de grond krijgt van Wallonië en het Ruhrgebied tot Plojesti en de Donbas (het Donetsbekken). Ten Have…
Prestigieus Noord-Hollands kanaal Deze drietalige overzichtskaart van het Noord-Hollands kanaal viert de ingebruikneming van dit prestigieuze project. Willem I, de ‘kanalenkoning’, gafheeft opdracht gegeven tot het graven van dit 80 km lange kanaal van 37 meter breed en 5,68 meter diep. Paarden trekken nu binnen een etmaal houten zeeschepen van Den Helder naar Amsterdam.
Militair-topografische kaart In 1854 is de Peel nog 75 km lang en ± 15 km breed; een landschap met heidevelden, zandduinen, veel vloeibare grond en moeras (hoogveen), en ondiepe plassen. Men begint dit ‘onland productief te maken door het graven van vaarten voor de afwatering en het transport van zwarte turf. In 1921 sticht de…
Spoorwegkaart van Nederland Deze spoorwegkaart van een sigarenfabriek in Kampen toont het netwerk van spoor- en tramwegen van Nederland in 1912. Concurerende maatschappijen verzorgen de exploitatie. In 1909 voert de overheid één nationale tijd in, zodat verwarrende dienstregelingen met plaatselijke tijden verdwijnen.
Wielrijders en automobilisten rond Den Haag Na oprichting van de Provinciale Waterstaat in 1875 gaat de provincie Zuid-Holland zich weer bemoeien met vaarwegen, spoor- en tramlijnen, en grint- en zandwegen, die ook op deze kaart onderscheiden worden. Het afschaffen van tollen op de wegen stimuleert het verkeer.
