GOTH - Designing Darkness

Liesbeth den Bes­ten over Victo­riaanse rouw­sieraden

22 februari 2022
Video
Achtergrond
GOTHIEK

Hoewel we de Victoriaanse rouwkleding en -sie­raden nu zien als typische goth-accessoires, was dat in de 19e eeuw heel anders. De dood was nooit ver weg en men werd geacht rouw actief te uiten. Kunsthistoricus Liesbeth den Besten vertelt aan de hand van haar per­soon­lijke collectie over de periode waarin deze rouwcultuur ontstond.

In de 19e eeuw, toen de dood zeer nabij was, werd men geacht rouw actief te uiten. Zo lieten nabestaanden sieraden op bestelling maken om een geliefd persoon te herinneren, of kocht men de sieraden in de juwelierszaak en via fabriekscatalogi. Vaak wordt de Angelsaksische manier van openbaar rouwen in verband gebracht met de manier waarop Queen Victoria het rouwen tot een protocollaire zaak maakte, na de dood van haar geliefde echtgenoot Prince Albert (in 1861). Rouwkleding en rouwsieraden waren daar een belangrijk onderdeel van.

Er zijn verschillende soorten rouwsieraden: medaillons of broches met miniaturen, kunstig haarwerk, en fotoportretten; geweven sieraden van menselijk haar en fabrieksmatig geproduceerde kettingen, broches en medaillons. Ook in de Nederlands streekdracht vinden we veel voorbeelden van rouwsieraden en dracht, die verschillende stadia van de rouw vertegenwoordigen, maar zonder de persoonlijke toets die Engelse rouwsieraden kenmerken. Andere Nederlandse rouwsieraden, die niet specifiek streekgebonden zijn, zijn meer ingetogen van stijl dan hun Britse tegenhangers.

Deze Sunday talk wordt gegeven door Liesbeth den Besten. Den Besten is kunsthistoricus, verbonden aan MASieraad Hasselt-Amsterdam en bruikleengever van een aantal rouwsieraden in de tentoonstelling GOTH – Designing Darkness.