Veilig reizen op de sterrenstand: Japan
Deze handgekleurde kaart was oorspronkelijk in harmonicavorm maar is ter bescherming ruim gedoubleerd en op stokjes gerold. U ziet het Japan van midden 19de eeuw, kort vóór de Amerikaanse kanonneerbootdiplomatie het land uit zijn isolement dwingt. Het is een ‘dochuzu’, een routekaart met kompasaanduidingen voor landheren en soldaten, kooplieden en pelgrims, met indicaties over wanneer veilig te reizen gelet op de sterrenstand. De kaart zit boordenvol informatie: over bootreizen langs de oostkust, postroutes met tollen, herbergen met paardenwissels enz. Steden zijn uitgelicht, met tempels en pagodes, Edo (Tokyo) staat rechts en links de heilige berg Fuji. Voor het westerse oog is zo’n langgerekte landkaart moeilijk te doorgronden, zij heeft geen westerse schaal, maar de afstanden in de lengte kloppen, vergelijkbaar met de Peutinger kaart van het Romeinse Rijk. Zo blijkt de topografische kaart zoals het westen die al hanteert (en spoedig ook Japan) niet de enige manier om routes ruimtelijk te lezen.
I. Izumiya & H.Yamasaki, (reiskaart van Japan), Tokyo 1846-’50. Coll S/T U.3j. 23, 28 x 794 cm.
