Mapping Modernity

10. Stadtplan Warschau

31 oktober 2023

Het getto van Warschau

Rond 12 november 1940 tekent ‘SSSturmbannführer’ Max Jesuiter op een geheime militaire plattegrond van Warschau met paars potlood het nieuwe gebied van het Joodse getto. Het plan komt voort uit een verordening van de Duitse gouverneur, maar de grillige grenzen zijn het resultaat van ruzies tussen Joden en Polen over de aan hen toegewezen leefruimte. Op 16 november worden de grenzen van het getto gesloten, en kunnen inwoners het gebied alleen nog met speciale werkpassen op gezette tijden verlaten. De poorten worden bewaakt door Duitse gendarmerie en Poolse politie, en van binnenuit door Joodse politie. Het getto voor zo’n 400.000 Joden komt bijna geheel overeen met dit SS-plan. De gedwongen hervestiging van 113.000 christelijke Polen tegenover 138.000 joodse Polen maakt conflicten tussen Joden en Polen grimmiger. En dit is slechts de beginfase van het getto. Gettobewoner Chaim Kaplan schrijft in zijn dagboek: “We zitten gevangen binnen een dubbele muur: een bakstenen muur voor ons lichaam en een muur van stilte voor onze ziel.”

Generalstab des Heeres, 9. Abt, Mil. Geo. Stadtplan Warschau / M. Jesuiter, Judenghetto, Berlin (1939)/ Warschau 1940. Coll. S/T W.2t.92, 102 x 97,5 cm.