AI bevrijdt de man, nu het huishouden nog

In de reacties onder het filmpje wemelt het van de herkenbaarheid. Gebruikers buitelen over elkaar heen om aan te geven dat ze recent nog exact hetzelfde hebben meegemaakt. Wat een toeval dat precies deze video nu op dit moment voorbijkomt, terwijl zich vandaag nog een soortgelijke scène in hun eigen slaapkamer voltrok. De reacties hebben één opvallende overeenkomst: ze zijn geschreven door een vrouw. Blijkbaar is het makkelijker om een algoritme te leren de dagelijkse zielenroerselen van deze vrouwen te ontrafelen, dan voor hun mannelijke partners om een bed op te maken.

Dit is precies de vreemde paradox waar we nu middenin zitten. De vierde industriële revolutie, aangedreven door kunstmatige intelligentie, zal de manier waarop we werken en leven fundamenteel gaan veranderen. Althans, dat is de verwachting.TechCEO`s Mark Zuckerberg (Meta) en Sam Altman (OpenAI) erkenden in september 2025 dat AI-investeringen mogelijk een zeepbel vormen die kan barsten. Lees hier het volledige artikel.×

Talloze functies zullen vervallen en sommige beroepsgroepen verdwijnen zelfs helemaal. Banen die hard geraakt worden, zijn opvallend vaak de banen die door mannen worden gedomineerd: de vrachtwagenchauffeur die 24/7 door de regen ploegt, de beurshandelaar die schreeuwend aan de telefoon hangt, de IT-specialist die repetitieve codeertaken uitvoert. Kunstmatige intelligentie zal veel van dit werk overnemen, waardoor er binnen afzienbare tijd een enorme hoeveelheid ‘mannenuren’ vrijkomt. De man die nu de hele dag buiten de deur is om geld te verdienen, zit straks thuis. Bekende techondernemers zoals Eric YuanIn dit artikel van de New York Times voorspelt Zoom-CEO Eric Yuan dat AI productiviteit zo sterk zal verhogen dat werkweken van vier of drie dagen mogelijk worden.× van Zoom en Microsoft-oprichter Bill GatesBill Gates sprak in de avondshow van Jimmy Fallon over de ontwikkelingen die AI in gang kan zetten. Bekijk het gesprek hier.× fantaseren al hardop over werkweken van drie of zelf twee dagen.

Maar wat gebeurt er als het belangrijkste excuus hiervoor  – een veeleisende baan buitenshuis – wegvalt? Als de man niet meer dagelijks in de file staat of urenlang achter een computer zit, wordt het huishouden dan eindelijk een gedeeld domein? Zie hier de ultieme kans op gelijkwaardigheid. De technologie zal ons dwingen na te denken over onze rollen en de balans tussen werk en privé. De man die zijn baan verliest aan een algoritme, krijgt de kans om een volwaardige partner in het huishouden te worden. Technologie is daarmee niet langer een verlengstuk van een vastgeroest rolpatroon, maar een partner in een gezamenlijke onderneming.

Toch moeten we niet naïef zijn over deze aanstaande overgang. Voor veel mannen is hun identiteit gekoppeld aan hun betaalde werk. Het wegvallen van de baan buitenshuis kan leiden tot een gevoel van nutteloosheid en het verlies van sociale status. Het is een nieuwe rol die hij moet aanvaarden, en dat vergt aanpassingsvermogen. De maatschappij waardeert de man traditioneel op basis van zijn inkomen en professionele succes. Als dat fundament wegvalt, kan hij zich verloren voelen in een huiselijke omgeving die hij nooit als zijn domein heeft gezien. De schone badkamer of de perfect opgeruimde keuken bieden vooralsnog niet dezelfde sociale erkenning als een promotie op het werk.

De man die gewend is om de top te bereiken, staat nu voor de taak om de ‘beste’ vader of huisman te zijn, een rol waarvoor de maatschappij nog geen heldere succesdefinitie heeft. Dit kan leiden tot verborgen frustraties en een gevoel van falen, omdat de criteria voor succes vaag en onuitgesproken zijn. Dit is geen simpel proces van ‘van kantoor naar de keuken’, maar een psychologische transformatie die veel meer impact heeft dan het verlies van een salarisstrook. De man moet leren om nieuwe manieren van waardering te vinden, buiten de traditionele hiërarchie van het bedrijfsleven om. Het is een kans om een rijkere band met zijn gezin en zijn directe omgeving te creëren, en wellicht zelfs een herwaardering voor wat ons menselijk maakt: zorgen voor elkaar en geluk ontlenen aan het welbevinden van de ander zonder daar iets voor terug te verwachten. Dit zal voor veel mannen een uitdaging zijn die de nodige mentale weerbaarheid vereist. Om een existentiële crisis te voorkomen zal hij de erkenning die hij voorheen in het openbaar kreeg, moeten vinden in de kleine, dagelijkse overwinningen: de kinderen op tijd bij school afleveren, een maaltijd die goed in de smaak valt en jawel, een perfect opgemaakt bed. Gelukkig maar dat ChatGPT ook een uitstekende psycholoogMijn telefoon is mijn psycholoog× blijkt te zijn.