Schoolwandkaart van Nederland
Eind 19e eeuw maakt de ontwikkeling van de lithografie het mogelijk om gekleurde vlakken te drukken. Op deze schoolkaart van hoofdonderwijzer C.A.C. Kruyder uit Zwolle is de zee groen en het land zwart. De donkere, onheilspellende uitstraling van deze wandkaart wordt enigszins verlicht door provinciegrenzen wit te stippelen, de rivieren en meren in lichtgroen weer te geven, en spoorwegen rood en steden in geel te markeren. De hoofdkaart is voor de leerlingen in de klas een ‘blinde kaart’, voor de onderwijzer staan de namen als geheugensteuntje op het inzetkaartje rechtsonder. Dergelijke schoolkaarten zijn onmisbaar voor de vorming van een nationale identiteit. Door veelvuldige herhaling van de nationale kaarten in allerlei soorten en maten wordt de ruimtelijke opdeling van landen per politieke autoriteit vanzelfsprekend en worden grenzen tussen staten tot een ‘tweede natuur’.
C.A.C. Kruyder, Schoolkaart van het Koninkrijk der Nederlanden, Zwolle 1905. Collectie ‘De Wereld aan de Wand’, 176 x 149 cm.
