Historische, gestroomlijnde boeken
Over stroomlijning, zowel de ontwerpstijl als het wetenschappelijke fenomeen, is en wordt nog steeds veel geschreven. Hieronder een selectie aan historische boeken van conservator Tomas van den Heuvel die ook te zien zijn in de tentoonstelling Sneller, beter, mooier – de vormgeving van de vooruitgang.
Hydrodynamica van Daniel Bernouilli, 1738
De Zwitserse wetenschapper Daniel Bernouilli is vooral bekend om de ‘wet van Bernouilli’. Dit principe stelt dat een hogere snelheid van een vloeistof gepaard gaat met een afname van druk. In dit beroemde boek beschreef hij dit principe voor het eerst, en gaf hij het vakgebied hydrodynamica zijn naam.
Horizons van Norman Bel Geddes, 1932
In het beroemde boek Horizons zette vormgever Norman Bel Geddes zijn ideeën over het ontwerp van de toekomst uiteen. Het boek droeg bij aan de groeiende populariteit van gestroomlijnd design.
Never Leave Well Enough Alone van Raymond Loewy, 1951
De Franse titel van dit boek, die zich laat vertalen als ‘lelijkheid verkoopt slecht’, vat visie van ontwerper Raymond Loewy op goed industrieel ontwerp mooi samen. In zijn ogen moest goed design degelijk, maar ook aantrekkelijk en dus verkoopbaar zijn.
The Principles of Scientific Management van Frederick Winslow Taylor, 1911
Werktuigbouwkundig ingenieur Frederick Taylor wordt gezien als de grondlegger van de wetenschappelijke bedrijfsvoering. Hij zag in het werkproces een belangrijke rol weggelegd voor de managers. Zij moesten werknemers de meest efficiënte methode opleggen en de juiste uitvoering ervan controleren.
Fatigue Study van Frank B. Gilbreth, 1919
Het echtpaar Frank en Lillian Gilbreth werd beïnvloed door het werk van Frederick Taylor, maar had een andere focus. Terwijl Taylor vooral de efficiëntie van het productieproces wilde verbeteren, wilden de Gilbrehts de bewegingen zélf stroomlijnen. Door overbodige bewegingen terug te dringen, konden werknemers zichzelf moeite besparen en efficiënter werken.
Design This Day. The Technique of Order in the Machine Age van Walter Dorwin Teague, 1940
Net als veel van zijn tijdgenoten bracht industrieel ontwerper Walter Dorwin Teague de ideale vorm van ontwerpen in verband met het proces van evolutie. De perfecte, gestroomlijnde vorm zou zijn ontstaan door natuurlijke aanpassing aan zijn vermeende doel.
Streamline your Figure, met Nederlandstalige editie Stroomlijn uw figuur, van Sylvia Ulback, 1939 (Nederlandse vertaling 1940)
Sylvia Ulback, beter bekend als ‘Sylvia van Hollywood’, was één van de eerste moderne fitnessgoeroes van de Amerikaanse filmindustrie. Met haar strenge regime van fitness, massages en diëten hield ze filmsterren slank voor de camera. De grote populariteit van haar methodes paste in een groeiende obsessie met fitness en het ‘stroomlijnen’ van het lichaam.
Streamline: The Modern Story Picture Book van Kildare King en William Howard Montgomery, 1935
Voor de lezer die liever een lichter boek wil lezen: een prentenboek speciaal voor kinderen met 9 verhalen over gestroomlijnd vervoer.
Meer
Gestroomlijnde sporters
Wielrenster Ellen van Dijk is zevenvoudig wereldkampioen en zette in 2022 het werelduurrecord op haar naam. In deze video vertelt ze waarom stroomlijning voor haar belangrijk is.
Gestroomlijnde zonneauto’s
Zonneauto’s moeten zo efficiënt mogelijk zijn en worden daarom helemaal gestroomlijnd. In deze video vertelt Luc Evertzen van Solar Team Twente je meer over het belang van stroomlijning bij zonneauto’s.
Gestroomlijnde dieren
In de zoektocht naar de ideale stroomlijn wordt vaak gekeken naar de natuur. Maar waar hebben we het eigenlijk over als we het hebben over gestroomlijnde dieren?
Stroomlijning en luchtweerstand
Wat is een stroomlijn? En wat is luchtweerstand? In deze video legt Thijs van Druenen van Technische Universiteit Eindhoven je de basis uit.
Toekomst
Juist in onze tijd van klimaatontwrichting en brandstofschaarste staat het terugdringen van luchtweerstand weer hoog op de agenda van ontwerpers.
Prestatie
Aero-of hydrodynamica is cruciaal voor snelheidssporten als zwemmen, wielrennen, schaatsen, bobsleeën en skiën.
Ideaal
Het gestroomlijnde design ging in zijn hoogtijdagen samen met bepaalde moderne idealen.
Iconen
Nieuwe, gestroomlijnde voertuigen werden in advertenties en reclames vaak aangeprezen als de toekomst van het vervoer. Stroomlijntreinen, -auto’s, -vliegtuigen en -boten kregen zo een iconische status.
Experiment
In veel vroege experimenten werd de luchtweerstand van verschillende vormen met elkaar vergeleken om zo de perfecte vorm te achterhalen.
Betovering
De nieuwe mogelijkheden voor vooruitgang hadden grote invloed op de kunst en de populaire cultuur.
Natuur
Leren van de natuur dus toch heel nuttig zijn om aerodynamische ontwerpen te maken.
Stroomlijnen – wat is dat?
De term “stroomlijn” komt oorspronkelijk uit de wetenschap en de techniek, maar wat is het?
