Nieuwe, gestroomlijnde voertuigen werden in advertenties en reclames vaak aangeprezen als de toekomst van het vervoer. Stroomlijntreinen, -auto’s, -vliegtuigen en -boten kregen zo een iconische status.
Speelgoed was een populaire manier om gestroomlijnde iconen bij het brede publiek (en een jonge generatie) bekend te maken. Spellen, modellen en replica’s van stroomlijnvoertuigen werden met name voor jongens verkocht, als educatief verantwoord en tot de verbeelding sprekend speelgoed.
Macht en vooruitgang
Gestroomlijnde voertuigen kregen ook politieke betekenissen. Zowel democratieën als dictaturen waren zich in de jaren ‘30 bewust van de politieke kracht van gestroomlijnd ontwerp. Vaak werd vooruitstrevend, gestroomlijnd design gepresenteerd als een teken van de technologische macht van een land. In Groot-Brittannië werd het wereldsnelheidsrecord van de “Golden Arrow”-racewagen in 1929 breed uitgemeten. De eerste gestroomlijnde trein van Duitsland, “Der Fliegender Hamburger”, werd kort na de machtsovername door het naziregime van Adolf Hitler in gebruik genomen. Het regime streek graag met de eer voor de nieuwe gestroomlijnde treinen, ook al waren die al eerder ontwikkeld.
De stroomlijn verkopen
Ondanks de populariteit van deze iconen, sloegen gestroomlijnde vormen niet altijd meteen aan bij het grote publiek. In 1934 bracht de Amerikaanse autofabrikant Chrysler de Airflow op de markt. Deze auto was gebaseerd op de nieuwste aerodynamische inzichten. Hij werd dan ook aangeprezen als de comfortabele, hoogtechnologische auto van de toekomst. Maar de opvallend ronde auto, zonder uitstekende koplampen, sloeg niet aan bij het grote publiek. De Airflow leek niet genoeg op de auto’s die het al kende. Om de commerciële flop recht te zetten introduceerde Chrysler een jaar later de Airstream, die in vorm meer leek op gangbare auto’s.
Meer
Historische, gestroomlijnde boeken
Over stroomlijning, zowel de ontwerpstijl als het wetenschappelijke fenomeen, is en wordt nog steeds veel geschreven. Een selectie aan historische boeken van conservator Tomas van den Heuvel.
Gestroomlijnde sporters
Wielrenster Ellen van Dijk is zevenvoudig wereldkampioen en zette in 2022 het werelduurrecord op haar naam. In deze video vertelt ze waarom stroomlijning voor haar belangrijk is.
Gestroomlijnde zonneauto’s
Zonneauto’s moeten zo efficiënt mogelijk zijn en worden daarom helemaal gestroomlijnd. In deze video vertelt Luc Evertzen van Solar Team Twente je meer over het belang van stroomlijning bij zonneauto’s.
Gestroomlijnde dieren
In de zoektocht naar de ideale stroomlijn wordt vaak gekeken naar de natuur. Maar waar hebben we het eigenlijk over als we het hebben over gestroomlijnde dieren?
Stroomlijning en luchtweerstand
Wat is een stroomlijn? En wat is luchtweerstand? In deze video legt Thijs van Druenen van Technische Universiteit Eindhoven je de basis uit.
Toekomst
Juist in onze tijd van klimaatontwrichting en brandstofschaarste staat het terugdringen van luchtweerstand weer hoog op de agenda van ontwerpers.
Prestatie
Aero-of hydrodynamica is cruciaal voor snelheidssporten als zwemmen, wielrennen, schaatsen, bobsleeën en skiën.
Ideaal
Het gestroomlijnde design ging in zijn hoogtijdagen samen met bepaalde moderne idealen.
Experiment
In veel vroege experimenten werd de luchtweerstand van verschillende vormen met elkaar vergeleken om zo de perfecte vorm te achterhalen.
Betovering
De nieuwe mogelijkheden voor vooruitgang hadden grote invloed op de kunst en de populaire cultuur.
Natuur
Leren van de natuur dus toch heel nuttig zijn om aerodynamische ontwerpen te maken.
Stroomlijnen – wat is dat?
De term “stroomlijn” komt oorspronkelijk uit de wetenschap en de techniek, maar wat is het?
