Nike, Adidas en Puma, maar ook nieuwe merken richten zich erop: NFT sneakers oftewel virtuele sneakers. Zo’n sneaker is een uniek digitaal ‘non-fungible token’ (NFT), een begrip dat steeds vaker in de kunst- en modewereld voorkomt. De digitale schoen kan worden bewaard en later worden verkocht of gedragen door gamers in de metaverse – het gehele netwerk van alle virtuele werelden, Artificial Realities en het internet.
Een NFT is een digitaal eigendomsbewijs (token), waarmee je kan laten zien dat iets, in dit geval een online sneaker, op het internet van jou is. Voorheen kon niets op het internet aangeduid worden als , maar dit is veranderd met de komst van blockchain. Een begrip dat je misschien al kent van cryptocurrency, zoals Bitcoins. Blockchain is een openbare database waarin precies bijgehouden wordt wat van wie is. Het verschil tussen cryptocurrency en NFT’s is dat cryptocurrency een inwisselbare waarde heeft, zo kan je een Bitcoin inruilen voor een andere Bitcoin. NFT’s zijn echter uniek (non-fungible) en altijd gekoppeld aan een online object, zoals een kunstwerk of dus een sneaker die in beperkte oplage wordt verkocht of waarvan zelfs maar één item bestaat. Nog beter begrijpen hoe dit werkt of is het stiekem nog niet helemaal duidelijk? Kijk dan deze video van NOS op 3.
Online vs fysiek
De mogelijkheden van NFT’s online zijn natuurlijk eindeloos, maar ze kunnen ook een rol spelen in de fysieke wereld. Eind 2021 bracht Adidas in samenwerking met Bored Ape Yacht Club, PUNKS Comic en G Money een project uit genaamd ‘Adidas Originals: Into the Metaverse (Phase 1)’. In deze NFT zijn de avatars van de verschillende samenwerkingspartners te zien, gekleed in Adidas. Op dit moment geeft de NFT toegang tot virtuele kleding in een online game, maar in de toekomst krijgen de eigenaren van de NFT ook exclusief toegang tot bijpassende kledingstukken in de fysieke wereld.
Het project was binnen een middag uitverkocht en hoewel het een schatting is, wordt de omzet voor Adidas bij de verkoop van dit specifieke NFT project op $23 miljoen geschat. Dat verklaart meteen waarom grote bedrijven nu zo actief met dit onderwerp bezig zijn. Adidas zelf is ook weer een nieuwe samenwerking aangegaan op dit gebied, dit keer met modehuis Prada.
RTFTK & Nike
RTFKT Studios is een ontwerpstudio die zich richt op augmented reality (AR) sneakers. Zij ontwierpen de Cybersneaker, de eerste virtuele sneaker die viral ging. Dit specifieke sneakerontwerp verwijst naar de Tesla Cybertruck van Elon Musk en er is slecht één exemplaar van.
Dat RTFKT Studios viral ging bleef ook niet onopgemerkt bij grote merken. In december 2021 werd RTFKT overgenomen door Nike. “Deze overname is een nieuwe stap die Nike’s digitale transformatie versnelt en ons in staat stelt atleten en makers te bedienen op het snijvlak van sport, creativiteit, gaming en cultuur”, zei John Donahoe, CEO van Nike hierover.
Het bleek commercieel een goede stap te zijn. In april van dit jaar lanceerden ze hun eerste collectie virtuele sneakers, genaamd Cryptokicks. De collectie bestond uit 20.000 NFT’s waarvan één exemplaar, ontworpen door Takashi Murakami, werd verkocht voor $134.000. Overigens is dit niet de eerste NFT die Nike uitbrengt. Eerder lanceerden ze een mysterieuze, virtuele doos, die pas een tijd na aankoop te openen was. Voor alle kopers was het een verrassing toen bleek dat niet in iedere doos dezelfde digitale sneaker zat. Er waren een paar exclusieve modellen voor een aantal gelukkigen die veel meer waard bleken te zijn dan het originele aankoopbedrag van de mysterieuze doos, maar een groot deel van de kopers bleek een cyber sneaker te hebben ontvangen die hetzelfde of zelfs minder waard is.
Bewegen om te verdienen
Naast grote merken zijn er ook veel kleinere partijen die zich in deze digitale markt begeven. Zo ook Step’n, dat laat zien dat digitale sneakers er niet alleen zijn om te verhandelen of te dragen in de metaverse. Zij bieden diverse virtuele schoenen aan waarmee je cryptocurrency kan verdienen voor iedere kilometer die je in het echte leven wandelend of rennend aflegt. Je moet er wel even geduld voor hebben, je je verdiende coins omzetten naar digitale dollars.
Een duurzaam en veilig alternatief?
Wie ervan uitgaat dat het digitaal verzamelen van sneakers beter is voor het milieu, omdat er geen fysieke schoen geproduceerd wordt en er geen uitstoot plaatsvindt tijdens het vervoer, heeft het helaas mis. NFT’s worden vaak gekocht met de digitale munt Ethereum, deze munt maakt gebruik van proof-of-work blockchain wat erg energieverslindend is. Één transactie vergt zoveel rekenkracht van computers dat daarbij 110 kilo CO2 wordt uitgestoten. Ter vergelijking, bij het produceren van één sneakers wordt er gemiddeld 13,6 kilo CO2 uitgestoten. Er wordt ondertussen wel gesproken over het verduurzamen van NFT’s door over te stappen naar andere vormen van blockchain die veel minder energie gebruiken zoals het zogenaamde proof-of-stake model. Wanneer dit op grote schaal zal gaan gebeuren is vooralsnog onbekend.
Daarnaast is het opletten wanneer je zelf in NFT sneakers wil investeren. Op dit moment is de markt niet gereguleerd en daardoor niet zonder risico. Regelmatig worden kopers opgelicht bij het kopen of verkopen van hun digitale eigendommen. Meer weten over hoe NFT’s gestolen kunnen worden? Luister dan deze podcastaflevering van Reply All.