Mapping Modernity

8. Bulletin de la Societé

31 oktober 2023

Leopolds schrikbewind in Congo

De Conferentie van Berlijn bestemt in 1885 Kongo-Vrijstaat (een gebied van 76 keer de grootte van België!) tot persoonlijk bezit van koning Leopold II. De kaart verdeelt met kleuren het land in diverse concessiegebieden. Particuliere ondernemingen ontginnen hier grondstoffen, vooral rubber voor de transportindustrie, en trekken zich daarbij niets aan van de gemeenschappelijke gronden. Leopolds privéleger van witte officieren en zwarte soldaten voert een waar schrikbewind met gijzelingen en verkrachtingen, het platbranden van dorpen, het afhakken van handen en het onthoofden van inheemse leiders. Onder Leopold daalt de zwarte bevolking van Kongo-Vrijstaat met miljoenen. De kaart toont ook de opdeling in roomskatholieke missiegebieden en beginnende bisdommen (de ‘apostolische prefecturen’ en ‘vicariaten’). Missionarissen willen de koning niet openlijk voor het hoofd stoten maar proberen wel ‘misbruiken’ te voorkomen. In reactie op felle internationale kritiek stuurt Leopold een ‘onderzoekscommissie’, waarvan de route op de kaart tot Stanleyville staat aangegeven. In 1908 moet hij zijn privékolonie overdragen aan de Belgische staat.

J. Bilmeyer S.J., Carte Religieuse, Administrative et Foncière de l’État Indépendant, In: Le Mouvement des Missions Catholiques au Congo, Bulletin de la Societé antiesclavagiste de Belgique et de l’Oeuvre des Missions Catholiques au Congo, 18e Année No 6, Bruxelles 1906. Coll. S/T W.6d.28, 52 x 80 cm.